3.500 ngày trong nanh vuốt kẻ thù

Tình ái bản GiẳngNgày 19-3-1950 , cha tổ chức mít tinh tại Trường Tôn Thọ Tường đường Gallieni ( nay là Trần Hưng Đạo ) , sau đó Hình thành cuộc biểu tình của gần nửa triệu người ở trung tâm Sài Gòn , chống sự can thiệp của Mỹ. Lần chót , 2 quân hạm của Mỹ phải nhổ neo rời cảng Sài Gòn. Ngày 19-3-1950 đã trở thành “Ngày Cả nước chống Mỹ”. Cũng ngay sau ngày 19-3 , nhà cầm quyền thực dân pháp bắt cha tại nhà riêng lúc ông đang ăn cơm cùng chúng tôi. Nhiều luật sư biện hộ cho cha tại tòa ngày 28-3-1950 và cha được tạm tự do. Ra tù , cha nối tiếp hoạt động , cho in truyền đơn của phái bộ đại biểu các giới , La ó Pháp bắt bớ , đuổi học sinh , sa thải những người tham dự cuộc kháng chiến chống Mỹ. Cha lại bị bắt vào khoảng cuối tháng 4-1950. Chúng đưa cha ra bản Giẳng - nơi tận cùng ở Tây Bắc Lai Châu , nơi được mệnh danh là rừng thiêng nước độc. Rồi đây cha thuật lại , việc xa nhà , xa thê tử , lòng cha cũng đứt từng khúc ruột nhưng nhờ tình ái thương , đùm bọc của đồng bào bản Giẳng và chủ trương kiên tâm cách mạng đã trở thành sức mạnh giúp ông vượt qua mọi khó khăn tưởng chừng không thể chịu đựng được. Cha đã dành phần nhiều thời gian tiếp cận các bô lão và con trẻ , dạy cho các cháu nói tiếng Kinh , dạy cho thanh năm học chữ quốc ngữ , chỉ những kiến thức phổ quát về vệ sinh phòng bệnh... Thìn dần , bà con hiểu và thương ông. Có của ngon vật lạ gì , họ đều mang đến biếu. Có lần cha tôi ngã bệnh , bà con lặn lội vào tận rừng sâu hái lá thuốc sắc cho ông uống. Năm 1951 , ta thắng lợi lớn ở cửa ải , địch ở Lai Châu bị thị oai mạnh , buộc phải chuyển cha đến thị xã Sơn Tây để quản thúc. Tạm biệt núi rừng Tây Bắc , cha mang thêm trong hành trang lên đường của mình là tình ái lớn của đồng bào bản Giẳng Tây Bắc. Nghe tin cha tôi được đưa về thị xã Sơn Tây , bà ngoại , mẹ , chị em tôi tìm mọi cách ra thăm cha. Gặp lại nhau , cả Nhà ở cùng nghẹn ngào không nói nên lời. Nhưng lúc cha bị đày chị Thủy tôi mới có 1 tuổi nên Xin từ ra ông , một mực chăng khứng cho cha bế… Giữa năm 1952 , địch âm thầm trả tự do cho cha.Sự tuyển trạch kiên trungCha thuê nhà số 212 đường Legrand de la Liraye ( nay là đường Điện Biên Phủ ) để vừa làm văn phòng vừa đưa thê tử về đoàn tụ. Nhà này về sau cũng là hội sở của Phong trào canh giữ hòa bình Sài Gòn - Chợ Lớn. Cha nối tiếp hành nghề luật , canh giữ Thành tựu những cán bộ kháng chiến trước pháp viện thực dân